Docent: Gerard Viet
Individuele lessen voor beginners: 20 minuten tarief
Duoles voor beginners (2 leerlingen krijgen samen 30 minuten les): 15 minuten tarief
In vergelijking met de meeste andere blaasinstrumenten is de klarinet niet zo oud. Het instrument bestaat pas zo’n 200 jaar. De zachte, warme toon van de klarinet heeft al vele componisten geïnspireerd tot het schrijven van mooie muziekstukken. De klarinet heeft zowel gaten als kleppen. De toon ontstaat, doordat er een speciaal rietje in de klarinet zit, dat gaat trillen. Met de klarinet kun je klassiek, jazz, dixieland, moderne muziek en popmuziek spelen.
Hafabra-les: Liefhebbers van harmonie-, fanfare- of brassbandmuziek kunnen lessen volgen namens de plaatselijke muziekvereniging. De vereniging zorgt voor het instrument. Bij deze lessen beginnen de leerlingen in groepjes.
Tot en met het B-examen zijn de lessen in het algemeen 15 minuten per leerling. Daarna wordt de lestijd uitgebreid tot 20 minuten per leerling. Het laatste jaar voor het D-examen ontvangen de leerlingen 30 minuten les per week.
Aan Opus 3 wordt namens de korpsen op de volgende instrumenten lesgegeven:
dwarsfluit, hobo, klarinet, saxofoon,
alle koperblaasinstrumenten, slagwerk.
Meer informatie:
De klarinet is een houtblazer, gemaakt van Afrikaans hardhout of kunststof.
Aan de onderkant van het mondstuk zit een enkel stuk riet bevestigd d.m.v. een metalen band (de klarinet hoort bij de enkelriet-instrumenten). Om geluid uit de klarinet te krijgen moet je lucht persen tussen het riet en het mondstuk.
Hierdoor breng je het riet in trilling en wordt een toon gemaakt.
Kleppen zorgen ervoor dat de gaten, die in de buis van het instrument zijn geboord, afgesloten kunnen worden.
Door het indrukken of loslaten van deze kleppen, kun je op dit instrument verschillende tonen maken.
De klarinet wordt veel gebruikt in orkesten, de harmonie en binnen de jazzmuziek.
Geschiedenis:
De klarinet is omstreeks het jaar 1700 uitgevonden door J.C. Denner uit Neurenberg. Het instrument is ontstaan uit de chalmeau. Vanaf het ontstaan heeft de klarinet een grote ontwikkeling doorgemaakt, o.a. door de toevoeging van meerdere kleppen, zoals bij de fluit en hobo. Veel instrumentbouwers hebben het instrument verbeterd. In het begin van de 18 e eeuw verbeterde de Russische Ivan Müller de klarinet sterk met een nieuw kleppensysteem. De klarinet die Müller bouwde werd echter niet geaccepteerd door een comité van het Conservatorium van Parijs. Hij had die goedkeuring nodig om zijn klarinet in massaproductie te vervaardigen. De reden was dat men dacht dat de verschillende klarinetten die er toen bestonden een verschillende klank hadden. Die moesten behouden blijven. Müllers klarinet maakte die instrumenten juist overbodig.
Bij de fluit is Theobald Böhm genoemd. Böhm heeft ook invloed gehad op de ontwikkeling van de klarinet. De Franse Hyacinthe Klosé bouwde een klarinet die gebaseerd was op het systeem dat Böhm bij de fluit gebruikte. Deze klarinet, die tegenwoordig nog gebruikt wordt, wordt ook wel de Böhm-klarinet genoemd, hoewel die benaming strikt genomen onjuist is. De derde belangrijke persoon is Oskar Öhler. Hij combineerde de klarinet van Müller met de Böhm-klarinet. Deze klarinet wordt tegenwoordig ook nog gebruikt.
Belangrijk bij de klarinet is het riet dat op het mondstuk zit. In tegenstelling tot de hobo en fagot is dit een enkel riet dat met een rietenbinder op het mondstuk wordt vastgezet. Hieronder een afbeelding van een enkel riet:
Het enkel riet wordt net als het dubbelriet van bamboe gemaakt. Eerst wordt het bamboe in stukken gesneden van anderhalf keer de lengte van het riet. Vervolgens wordt het in vieren gespleten. Aan de achter- of binnenkant wordt het dunner gemaakt tot het op de vereiste dikte is.
Tegenwoordig bestaat de klarinetfamilie uit zeven leden (van klein naar groot):
1. As-klarinet (sopranino)
2. Es-klarinet (sopraan)
3. Bes-klarinet
4. Altklarinet
5. Basklarinet
6. Contra-altklarinet
7. Contrabasklarinet
De Bes-klarinet wordt het meest gebruikt. De hoge tonen zijn scherp en doordringend, de lage zijn rond. De Es-klarinet wordt gebruikt voor speciale effecten. Het bovenstaande rijtje is niet helemaal volledig. Behalve de Bes-klarinet komen nog drie andere klarinetten voor. Deze klarinetten verschillen echter maar weinig qua lengte en toonomvang van de Bes-klarinet. Daarom heb ik ze weggelaten.
De basklarinet is zoals de naam al zegt het baslid van de klarinetfamilie. De (contra-)altklarinet komt niet zoveel voor. De As-klarinet en de contrabasklarinet ook niet. Soms wordt de contra-altklarinet ook wel eens contrabasklarinet genoemd. In dat geval wordt er gesproken over een contrabasklarinet in Es (=contra-altklarinet) en een contrabasklarinet in Bes.
Om een indruk te geven van de lengte van de instrumenten: de Es-klarinet is ongeveer 48 cm lang, de contrabasklarinet 2,70 m.
Alle klarinetten worden op dezelfde manier gebouwd. Alleen de vier grootste klarinetten hebben een iets afwijkende vorm t.o.v. de eerste drie. De beker is naar boven gebogen, omdat het instrument anders (bijna) op de grond zou staan. Het mondstuk is naar de speler toegebogen. Bovendien is bij de grotere instrumenten het bovenste en onderste gedeelte van metaal gemaakt.
Hieronder een As-klarinet, een Es-klarinet, een Bes-klarinet, een basklarinet en een contrabasklarinet. De eerste drie zijn niet in verhouding tot de laatste twee. De basklarinet is ongeveer twee keer zo lang als de Bes-klarinet. De contrabasklarinet is ongeveer twee keer zo lang als de basklarinet. In het plaatje is te zien dat de contrabasklarinet helemaal van metaal is (behalve het mondstuk) en de anderen van hout. Dit hangt van het merk klarinet af. Er bestaan ook contra-alt/contrabasklarinetten die qua vorm lijken op een hele grote basklarinet. Die zijn voor het grootste deel van hout.
Er zijn twee klarinetten die heel erg zeldzaam zijn. Je kunt ze ook wel de reuzen onder de klarinetten noemen. Dat zijn de subcontra-altklarinet en de subcontrabasklarinet. Ze zijn bijna 2x zo groot als resp. de contra-altklarinet en de contrabasklarinet. Van de subcontra-altklarinet zijn er maar drie op de wereld, van de subcontrabas maar één. Deze instrumenten zijn gemaakt door de firma Leblanc. Deze firma maakt al zo’n 100 jaar klarinetten. De subcontrabasklarinet is nooit verkocht maar is onderdeel van de persoonlijke collectie klarinetten van dhr. Leblanc. Er valt overigens moeilijk op te spelen. Om te beginnen is de lengte van het instrument een probleem. Daarnaast liggen de laagste noten onder de grens van het menselijk gehoor.
Tips:
Verzorg je instrument goed. Vervoer het op een goede manier en maak het na het spelen altijd goed schoon.
Vooral het mondstuk moet goed schoongemaakt worden.
Zorg ervoor dat je instrument 1 keer in de 2 jaar een onderhoudsbeurt krijgt. Vraag je docent om adressen van instrumentenmakers.
Oefen thuis zo vaak en zo veel mogelijk. Dit geld natuurlijk voor ieder instrument.
Wat je goed kan is eigenlijk altijd leuk.
Probeer na 2 jaar les ergens bij te gaan spelen. Een korps of een groepje of een Saksenbende. Samenspelen is vaak leuker dan alleen spelen.
Handige links:
http://www.aerofoon-atelier.nl
http://klarinet.pagina.nl/
gebruikelijke start pagina over klarinet.
Veel gestelde vragen:
Welk instrument kun je het beste nemen, klarinet of saxofoon?
Dat maakt in zoverre niks uit, beide kan, maar waaar ligt je voorkeur.
Wil je in een harmonie spelen dan kies je voor de klarinet.
Wil je swingende blues muziek spelen dan kies je voor de saxofoon.
Al kan de laatste natuurlijk ook in het korps spelen.
Het belangrijkste is; Wat vind je mooi.
Welk soort klarinet of saxofoon moet ik nemen?
Voor de klarinet is het zo dat de bes klarinet de meest voorkomende is en zeker om te beginnen moet de daar voor kiezen. Verhuurders van klarinetten verhuren dan ook alleen maar de bes klarinet.
Voor saxofoon is het zo dat de alt saxofoon de meest voorkomende is.
Als je een instrument wilt huren dan is het het beste om voor de alt te kiezen.
Die ligt het makkelijkst in de hand en speelt ook het makkelijkst.
Wil je bij een korps spelen dan hangt het er maar net van af welk instrument dat korps op voorraad heeft.
Dat kan een alt of een sopraan zijn, soms zelfs een tenor.
Dat laatste raad ik af voor beginners. Het instrument is zwaar en moeilijker aan te blazen.
Na een paar jaar les kun je wel van instrument soort wisselen.
Beide instrumenten kun je ook huren.
Bij de saxofoon gaat het bijna altijd om de alt saxofoon.
Welk merk je neemt maakt niet zoveel uit omdat de meeste saxofoons die verhuurt worden ongeveer indezelfde prijsklasse vallen.Wel is het zo dat een saxofoon die een iets hogere huurprijs heeft vaak ook een hogere aanschafwaarde heeft en dus kwalitatief gezien meestal ook iets beter is.
Vaak is het wel zo dat deze instrumenten gemaakt zijn voor een levensduur van ongeveer 10 jaar.
Na verloop van een aantal jaren zul je dus toch over gaan op een ander en vaak beter instrument. Altijd: voor kopen eerst advies vragen bij de docent.
Waar worden de lessen gegeven?
Alle saxofoon en klarinet lessen worden gegeven in Dokkum in”t Omnium.
De lessen worden gegeven op dinsdag tot en met vrijdag.
Lestijd wordt altijd na overleg tussen leerling/ouders en docent afgesproken.
Vanaf welke leeftijd kan er klarinet en saxofoon gespeeld worden?
Ongeveer vanaf 8 jaar. Voorwaarde is dat de handen en vingers groot genoeg zijn om het instrument te bespelen.